VERNIEUWD

Vakoverstijgend project: Nederlands, geschiedenis en tekenen

Thema/onderwerp: Ontdek het Fort bij Vijfhuizen

Een plek als Fort Vijfhuizen ademt verhalen en vraagt erom ontdekt te worden. De sfeer, de historie, het gebouw en zijn omgeving spreken menigeen tot de verbeelding en vertellen veel over de geschiedenis van Nederland. Het is daarom ook altijd leuk om met leerlingen op het fort rond te lopen. Al kijkend komen er vele verhalen en vragen los. Fantasie en associaties komen op gang en de leerlingen maken op hun eigen manier verhalen en doen op hun eigen manier ontdekkingen. De spil van het project is het boek 'Vlucht' van Mireille de Geus. Vlucht speelt zich af op en rond het fort en is deels gebaseerd op een waar gebeurd verhaal dat de schrijver vond in de archieven van de Stelling van Amsterdam.

Kijk op onze onderwijs portal PO

Het lespakket

Het project 'Vlucht, beleef het Fort bij Vijfhuizen' biedt educatieve mogelijkheden voor meerdere vakken. Het lespakket bestaat uit losse onderdelen voor de lessen Nederlands, geschiedenis en tekenen Deze delen kunnen op verschillende manieren naar eigen inzicht gecombineerd worden. Des te uitgebreider de combinatie des te intensiever de ontdekkingstocht die de leerlingen zullen beleven.

De vorm

Het project begint in de lessen Nederlands waar leerlingen het boek gaan gelezen. Als de leerlingen een aantal hoofdstukken op weg zijn in het boek worden ze op het fort verwacht. Daar kunnen ze met behulp van het lesmateriaal zelfstandig werken aan opdrachten voor Nederlands, tekenen, en Geschiedenis/Aardrijkskunde.

Terug in de klas worden de resultaten in de verschillende lessen besproken en werken de leerlingen door aan een vervolgopdracht voor het vak Nederlands en tekenen. Ze lezen het boek uit en ze krijgen de opdracht om bij Nederlands in duo's een verhaal te schrijven. Zij gebruiken hun fantasie en verzinnen een spannend verhaal over wat er in het verleden rond en in het fort had kunnen afspelen. In de tekenles krijgen leerlingen de opdracht illustraties bij hun eigen verhalen te maken. Uiteindelijk worden de verhalen en illustraties in de klas gelezen, besproken en beoordeeld.

Het onderliggende concept

In het project gaan feit en fictie prachtig samen. Sommigen leerlingen zullen zich meer aangesproken voelen door de feiten en de vragen van de lesbrief, anderen door het verhaal. Maar er blijft wat hangen. Er is iets gebeurd als ze na afloop het terrein weer verlaten.

Om het verhaal voor kinderen tot leven brengen wordt het leven van een jongen rond 1925 bloot gelegd. Zijn angsten en uitdagingen overbrengen. Door een verhaal krijgt de plek meerwaarde. Het is niet alleen het ervaren van het nu, maar het doorleven van de geschiedenis. Niet alleen feiten, die nog zichtbaar zijn, maar ook de geschiedenis wordt tot leven gebracht. Heel specifiek door het leren kennen van een jongen en zijn verhaal.

Inhoud

In dit project worden de volgende werkvormen aangeboden. 1. Boek met inleidend verhaal. 2. Zelfstandige rondwandeling op het fort met kijkvragen, opdrachten en hoorspel. (er is geen rondleiding maar wel een tekenworkshop!) 3. Begeleidend lesmateriaal voor leerlingen en docenten.

Mireille Geus schrijft boeken voor kinderen. In 2006 won ze voor het boek 'Big' de Gouden Griffel. Eerder schreef ze het met Vlag en Wimpel bekroonde 'Virenzo en ik'. Daarnaast schreef ze voor jeugdtheater, Sesamstraat, Kindernet. Ze geeft les op de Schrijversvakschool te Amsterdam. In Vijfhuizen heeft ze op het fort een praktijk als schrijfcoach.

Doelstellingen:

• Ontwikkeling van leesvaardigheid van de leerling - Ontwikkeling van het voorstellingsvermogen van de leerling.
• Ontwikkeling van de beeldende vaardigheden van de leerling.
• Ontwikkeling van de literaire vaardigheden van de leerling.
• Overdragen van kennis over de Stelling van Amsterdam.

Betekenisvolle setting

• Het kind heeft aandacht voor onderwerpen uit de directe omgeving en directe levenssfeer.  
• Het kind leert waarnemen op basis van zintuigelijke ervaringen.
• Het kind oriënteert zich op de wereld, cultureel erfgoed en kunst.
• Het kind ervaart de verbinding tussen vakken als geschiedenis, rekenen, taal en kunst.

Leerinhoud

• Bij het kind staat het zelf ervaren centraal.
• Het kind wordt zich bewust van verbanden en kan die herkennen.
• Het kind leert vanuit een ander perspectief kijken.

Reflectie

• Reflectie begint dichtbij het kind.
• Het kind leert kijken en luisteren naar het oordeel van klasgenoten.  
• Kinderen worden gestimuleerd om te zijn mening en waarneming te vergelijken met dat van een ander.
• Het kind heeft niet alleen aandacht voor het eindresultaat maar ook voor het proces.
• Het kind gevraagd zijn eigen mening gevraagd te onderbouwen met argumenten.

Deze rondleiding is ook heel goed te boeken in combinatie met de Leskist Stelling van Amsterdam!

In de educatieve producten van het Kunstfort volgt men de didactiek zoals die door Cultuur in de Spiegel wordt voorgesteld. Door de gedifferentieerde werkwijze die in deze producten wordt aangeboden vinden de culturele basisvaardigheden een natuurlijke plaats.

Wij geven de docent de gelegenheid om het bezoek aan het Kunstfort goed voor te bereiden met gedegen informatie en opdrachten. Bij het Kunstfort staan goed opgeleide workshopdocenten en rondleiders klaar, en na het bezoek heeft u inspirerende verwerkingsopdrachten tot uw beschikking.